Σάββατο 4 Ιουνίου 2016

Ο πόλεμος της τιμής του πετρελαίου λήγει άδοξα για την Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ


Ο πόλεμος της τιμής του πετρελαίου λήγει άδοξα για την Σαουδική Αραβία και τις ΗΠΑ
Σε ανάρτηση μας την 29η Ιανουαρίου 2015 και με τίτλο «Η τιμή του πετρελαίου ως επιθετικό-εξολοθρευτικό όπλο» είχαμε αναφερθεί στην προσπάθεια της Ουάσιγκτον και των συμμάχων της να χρησιμοποιήσουν την διεθνή τιμή του πετρελαίου ως όπλο στο μέτωπο των οικονομικών κυρώσεων εναντίον της Ρωσίας. Η κυβέρνηση Ομπάμα το 2014 έχοντας ως στόχο να εκδικηθεί την Ρωσία για την στάση της στην κρίση της Ουκρανίας και της Μέσης Ανατολής καθώς και για την ενσωμάτωση της Κριμαίας, σε αγαστή συνεργασία με την Σαουδική Αραβία, μείωσε τις διεθνείς τιμές του πετρελαίου για να περιορίσει το αναπτυξιακό και εξοπλιστικό πρόγραμμα της Μόσχας, το οποίο εξαρτάται σε ένα μεγάλο ποσοστό από τις ρωσικές εξαγωγές υδρογονανθράκων.

Η μείωση των διεθνών τιμών του πετρελαίου επηρέασε οικονομικά και το Ιράν διότι περιόρισε την ικανότητα της Τεχεράνης να χρηματοδοτήσει το εκτενές πυρηνικό της πρόγραμμα και την αύξηση της επιρροής της στα κοσμικά κράτη και τις σιιτικές οργανώσεις της Μέσης Ανατολής. Η κυβέρνηση Ομπάμα σε αγαστή συνεργασία με τις σουνιτικές-βαχαμπιστικές μοναρχίες του Αραβικού Κόλπου χρησιμοποίησε το όπλο της διεθνούς τιμής του πετρελαίου ως εργαλείο δύναμης και επιρροής. Η Ουάσιγκτον και το ΝΑΤΟ αδυνατώντας να επέμβουν με στρατιωτικές δυνάμεις και να μεταβάλλουν τα τετελεσμένα στην Ανατολική Ουκρανία και την Κριμαία, αντικατέστησαν την στρατιωτική τους δράση που τους είναι τόσο προσφιλής με την τιμή του πετρελαίου, πιστεύοντας ότι έτσι θα εξουδετέρωναν την επιρροή της Ρωσίας στην γεωστρατηγική σκακιέρα. Στην ανάρτηση μας τον Ιανουάριο του 2015 είχαμε αναρωτηθεί αν όντως το όπλο του πετρελαίου θα αποδειχθεί στρατηγικό πλεονέκτημα για αυτόν που το χρησιμοποιεί. Διότι όπως και με οποιαδήποτε εφαρμογή δύναμης, έτσι και με την χρήση αυτού του όπλου εξασφαλίζεται ότι ο αντίπαλος θα αντιδράσει και θα επιδιώξει να βρει τρόπους για να το αντιμετωπίσει.
Στο πλαίσιο λοιπόν αυτού του οικονομικού πολέμου εναντίον κυρίως της Ρωσίας οι Σαουδάραβες πλημμύρισαν με εκπτωτικό πετρέλαιο τις αγορές, πρωτίστως την Ασία όπου βρίσκονται και οι μεγάλοι καταναλωτές, και οι τιμές προσφοράς για αργό πετρέλαιο από τα 100 δολλάρια το βαρέλι που κυμαίνονταν το καλοκαίρι του 2014 μειώθηκαν στα 40-50 δολάρια στις αρχές του 2016. Ο πόλεμος των τιμών συντονίστηκε από το υπουργείο Οικονομικών των ΗΠΑ μέσω της υπηρεσίας Τρομοκρατίας και Οικονομικών Πληροφοριών του ιδίου υπουργείου και σε συνεργασία με χρηματιστές της Wall Street, που ελέγχουν τις διεθνείς αγορές πετρελαίου και παραγώγων αυτού. Η επίσημη αιτιολογία εκ μέρους της Σαουδικής Αραβίας για αυτό τον πόλεμο των τιμών ήταν η κατάκτηση νέων αγορών σε μια εποχή που στην παγκόσμια αγορά η ζήτηση πετρελαίου εξασθενούσε αισθητά. Η στρατηγική που ακολούθησαν οι ΗΠΑ ήταν πανομοιότυπη με αυτήν που εφάρμοσαν το 1986 εναντίον της τότε Σοβιετικής Ένωσης. Και τότε οι ΗΠΑ σε συμπαιγνία με την Σαουδική Αραβία πλημμύρισαν τις αγορές με πετρέλαιο, με αποτέλεσμα η τιμή του να πέσει στα 10 δολλάρια ανά βαρέλι και να επιταχυνθεί η καταστροφή της οικονομίας της ΕΣΣΔ, ανοίγοντας έτσι τον δρόμο για την τελική πολιτική κατάρρευση του Σοβιετικού μπλοκ.
Οι ΗΠΑ ήλπιζαν ότι εφαρμόζοντας το ίδιο οικονομικό σενάριο, ήτοι την κατάρρευση των ρωσικών (και ιρανικών) πετρελαϊκών εσόδων, θα αποδυναμώσουν δραματικά την ρωσική (και ιρανική) κυβέρνηση και θα δημιουργήσουν, κυρίως για τον Πούτιν, συνθήκες αμφισβήτησης και ανατροπής. Τα σενάρια όμως της Ουάσιγκτον και του Ριάντ ήταν καταδικασμένα να αποτύχουν κυρίως για δυο λόγους. Πρώτον η Ρωσία και το Ιράν σε συνεργασία με την Κίνα, την Ινδία, την Βραζιλία και άλλα κράτη έχουν κάνει σημαντικότατα στρατηγικά βήματα για να μειώσουν την εξάρτηση των οικονομιών τους από το δολλάριο ως αποθεματικό νόμισμα και ως νόμισμα συναλλαγών για τα πετρελαιοειδή (πετροδολλάριο) και δεύτερον η Ρωσία επιτάχυνε τις κινήσεις της στο γεωπολιτικό επίπεδο ώστε να μπορέσει να αποκρούσει επιθετικές κινήσεις των ΗΠΑ με στόχο την στρατηγική της περικύκλωση στην Ευρασία (βλ. Συρία).
Ο πόλεμος πετρελαίου που ξεκίνησε το 2014 βαίνει προς το τέλος του με χαμένους αυτούς που τον εμπνεύστηκαν και εξακόντισαν. Η οικονομία της Σαουδικής Αραβίας μετά από 2 χρόνια πολέμου τιμών έχει σημαντικότατα προβλήματα, ενώ η αγορά σχιστολιθικού αερίου και πετρελαίου στις ΗΠΑ έχει καταρρεύσει, αφού οι σχιστολιθικοί υδρογονάνθρακες έχουν υψηλό κόστος παραγωγής, κάτι που κάνει ασύμφορη την εξόρυξη τους με διεθνείς τιμές πετρελαίου κάτω των 65 δολαρίων ανά βαρέλι.
Μπροστά σε αυτά τα αδιέξοδα οι ΗΠΑ και η Σαουδική Αραβία αναγκάζονται να μεταβάλλουν την πολιτική τους. Πρόσφατα ο υπουργός Πετρελαίου της Σαουδικής Αραβίας Χαλίντ αλ Φαλίχ ανακοίνωσε ότι η πολιτική τιμών των τελευταίων 2 ετών, ήτοι χαμηλή τιμή σε συνάρτηση μεγάλης προσφοράς, παύει να ισχύει, κάτι που ισοδυναμεί με ταφόπλακα στα σχέδια χρησιμοποίησης του πετρελαίου ως όπλο οικονομικής αποδυνάμωσης της Ρωσίας, αλλά και του Ιράν.
Αυτοί που φύτεψαν τους ισλαμοσυμμορίτες στην Μέση Ανατολή, αυτοί που προωθούν τους μουσουλμάνους λαθρομετανάστες στην Ευρώπη, αυτοί που προσπαθούν να σπείρουν τον σπόρο της καταστροφής και αποσταθεροποίησης σε όλο τον πλανήτη, τελικά θα αποδειχθεί ότι σπέρνουν τους σπόρους του δικού τους αφανισμού και ολέθρου που οσονούπω έρχεται.
Γ. Λιναρδής