Τρίτη 17 Ιουλίου 2018

17 Ιουλίου 1958: Ο αγωνιστής Νικόλας Ιωάννου χάνει τη ζωή του σε «τροχαίο» που σχεδιάστηκε από την Σκότλαντ Γιαρντ

Ο Νικόλας Ιωάννου, γεννήθηκε το 1936 στην Ιορδανία, όπου είχαν μεταναστεύσει οι γονείς του. Με τον επαναπατρισμό της οικογένειάς του από την Ιορδανία, φοίτησε στο δημοτικό σχολείο Καϊμακλίου, αποφοίτησε από το Παγκύπριο Γυμνάσιο Λευκωσίας το 1955 και όταν σκοτώθηκε ήταν φοιτητής στο Πολυτεχνείο του Λονδίνου, όπου σπούδαζε Χημεία και Μηχανολογία.
Στην ΕΟΚΑ εντάχθηκε από τις αρχές του Αγώνα μαζί με τη μητέρα και τα αδέλφια του, χωρίς τον πατέρα του τον οποίο είχε χάσει. Το σπίτι τους χρησιμοποιήθηκε ως ορμητήριο για επιθέσεις της πρώτης ομάδας εκτελεστικού Λευκωσίας και ως καταφύγιο για απόκρυψη καταζητούμενων προσώπων μεταξύ των οποίων και ο ήρωας Μιχαλάκης Καραολής.
Στο Λονδίνο ο Νικόλας είχε συνδεθεί με το Γραφείο Εθναρχίας της Κύπρου που υπήρχε και την Εθνική Φοιτητική Ένωση Κυπρίων Αγγλίας, προεκτείνοντας την αγωνιστική του δράση στο σχεδιασμό δραπέτευσης πολιτικών καταδίκων, αγωνιστών της ΕΟΚΑ, που κρατούνταν στις φυλακές Γουώρμγουντ Σκραπς του Λονδίνου και Γουέκφιλντ του Γιορκσιάιαρ, μεταξύ των οποίων ήταν και ο αδελφός του Γεώργιος.

Το όλο σχέδιο περιλάμβανε συνεργασία με τον Ιρλανδικό Δημοκρατικό Στρατό (ΙRA) και θα διεκπεραιωνόταν το πρώτο δεκαπενθήμερο του Αυγούστου του 1958. Άνδρες του IRA θα συνόδευαν, μετά τη δραπέτευσή τους, τους άνδρες της ΕΟΚΑ μαζί με κρατούμενους του IRA στην Ιρλανδία, όπου θα εκπαιδεύονταν με στόχο το μυστικό επαναπατρισμό τους για συνέχιση της δράσης τους στις τάξεις της ΕΟΚΑ στην Κύπρο.
Το σχέδιο φαίνεται ότι περιήλθε σε γνώση του Ειδικού Κλάδου της Σκότλαντ Γιαρντ, η οποία παρακολουθούσε κάθε του κίνηση. Στις 17 Ιουλίου 1958 επέστρεψε στο αεροδρόμιο του Μάντσεστερ, όπου είχε αφήσει τη μοτοσικλέτα του, από δεύτερη επίσκεψή του στο Δουβλίνο. Από το Μάντσεστερ ο Νικόλας ξεκίνησε με τη μοτοσικλέτα για το Λονδίνο, καθ’ οδόν όμως καταπλακώθηκε κοντά στο Πάνμπουρι από φορτηγό αυτοκίνητο, που οδηγούσε φρουρός των φυλακών Γουέκφιλντ.
Πριν αναχωρήσει για το Δουβλίνο είχε πει στην αδελφή του Ειρήνη Νιούμαν, κάτοικο Λονδίνου, ότι όλα ήταν έτοιμα για την απόδραση. Με βάση το σχέδιο αυτό δραπέτευσε αργότερα από τις φυλακές του Γουέκφιλντ ο Σέιμους Μέρφυ, Ιρλανδός συνεργάτης των Κυπρίων καταδίκων, μέλος του IRA.